Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hüseyin Çelik, insanların günah işlememek kadar, işlenen günahların işlenmemesi için çaba sarf etmesinin de gerekliliğine değindi.
İsrailoğullarından ve Salih Peygamber dönemlerinden örnekler vererek durumu izah etmeye çalışan Çelik, toplumda yaşanan olaylar karşısında duyarsız olunmaması gerektiğini kaydetti.
'Bana değmeyen yılan bin yaşasın'
Müslümanın inancında bana ne gibi bir anlayışın olamayacağına değinen Çelik, "Bana değmeyen yılan bin yaşasın' şeklinde meşhur bir atasözü var. Her ne kadar bizim kullandığımız bir atasözü olsa da patenti bize ait olmayan bir sözdür. Bizim düşünce yapımızı yansıtmayan ve yaşam şeklimize uymayan bir söylemdir. Bizim inancımıza göre haksızlık karşısında susan dilsiz şeytandır. Haksızlık karşısında susmamak, onun ortadan kaldırılması için elimizden gelen çaba ve gayreti göstermek asli vazifelerimizdendir. 'Emr-i bi’l-Ma’rûf Nehy-i ani’l-Münker' diye isimlendirilen bu vazife; güzel olan şeylerin emredilmesi çirkin olan şeylerin ise yasaklanmasıdır. Kişi durumuna ve gücüne göre gördüğü bir kötülüğü ortadan kaldırmaya çalışmalıdır." şeklinde konuştu.
"Yapılan yanlışlar karşısında sessiz kalıyor ve kalpten de olsa ona buğz etmiyorsak iman bakımından çok sıkıntılı bir yerdeyiz demektir"
Toplumda yaşanan olumsuzlukların ortadan kaldırılmasında kişilerin konumlarının önemli olduğunu dile getiren Çelik, "Sadece günahı işlememek yeterli değil, yapılan günahlar karşısında duyarsız olmamak da gereklidir. 'Sizden kim bir kötülük görürse onu eliyle düzeltsin. Eli ile gücü yetmeyen dili ile buğz etsin. Buna da gücü yetmeyen kalbi ile buğz etsin. Bu da imanın en zayıf derecesidir.' (Müslim, İman: 78) hadis-i şerifinde de ifade edildiği gibi kişi, durumuna göre müdahale etmelidir. 'El ile müdahale otoritenin, dil ile müdahale ilim sahibi kimselerin, kalp ile buğz etmek ise halkın yapabileceği durumlardır' denilir. Yapılan yanlışlar karşısında sessiz kalıyor ve kalpten de olsa ona buğz etmiyorsak iman bakımından çok sıkıntılı bir yerdeyiz demektir." dedi.
"Deveyi kesenlerle beraber diğerleri de cezalandırıldı"
İşlenen suç ve günahlara sessiz kalanların toplu olarak cezalandırıldığına dikkat çeken Çelik, "Semud kavmi, mucize olarak Salih (as)'dan kayadan bir deve çıkarmasını istemişlerdi. Allah (cc) de onlara istedikleri mucizeyi göndermişti. Kavmin içerisinden dokuz kişi bu deveyi kesmişlerdi. Deveyi kesen dokuz kişi olmasına rağmen Allah (cc) o kavmin tamamını helak etmişti. (Neml: 48; Şuara, 157-158) Dokuz kişi doğrudan bu suçu işlerken diğerlerinin suçu ise yapılan bir yanlışa müdahale etmemiş olmalarıydı. Kendileri bizzat suça iştirak etmeseler de işlenen suça müdahale etmedikleri için aynen suçu işlemiş gibi cezalandırılmışlardı." ifadelerini kullandı.
"Cumartesi günü balık avlamalarını yasaklanmıştı"
İsrailoğullarının tarih boyunca yaptığı taşkınlıklardan örnek veren Çelik şöyle devam etti.
"İsrailoğulları bir sahilde yaşıyor ve balık avcılığı ile geçiniyorlardı. Allah (cc) imtihan gereği olarak cumartesi günü balık avlamalarını yasaklamıştı. Cumartesi günü olduğunda balıklar sahile akın ediyor diğer günler ise denizin derinliklerine çekiliyorlardı. İsrailoğulları bu duruma fazla dayanamadı ve kendilerince bir çözüm buldular. Cumartesi denize girip balıkları ağın içerisine topluyor ve pazar günü de ağları denizden çıkarıyorlardı. Bu şekilde kendilerince cumartesi yasağını çiğnememiş oluyorlardı. Bir grup bu yasağı çiğnerken diğer grup ise yasağa uyuyor ve cumartesi av yapmıyorlardı. Fakat yasağı delmeye çalışanlara da bir şey söylemiyorlardı. Üçüncü grup ise 'Bu yaptığınız yanlış. Siz bu şekilde Allah’ı mı kandıracaksınız? Bu işten vazgeçin.' diyerek yasağı çiğneyenleri uyarmaya çalışıyorlardı. Fakat onlar bu davranışlarından vaz geçmediler. Sonuçta ise cumartesi yasağını çiğneyen ve çiğnemedikleri halde onlara tepki de vermeyen iki grup en aşağılık şekilde cezalandırılmışlardı. (A’râf: 163-166)"
"Sessiz kalmak o suçu işlemek gibidir"
Toplumda yaşanan yanlışları görmezden gelmenin kimseye fayda sağlamayacağını dile getiren Çelik, "Zikretmiş olduğumuz her iki örnekten de anlaşılacağı gibi yapılan yanlışlara susmak, onların karşısında sessiz kalmak o suçu işlemek gibidir. Sadece yanlış yapmamak yeterli değil onun yapılmasına engel olmak veya engel olmaya çalışmak da gereklidir. Maalesef her geçen gün bu duyarlılığımızı kaybetmeye başladık. Yanımızda yapılan yanlışlara ufaktan da olsa bir tepki vermeden dönüp gider olduk. Yapılan haksızlıklara, zulümlere, ahlaksızlıklara ses çıkarmaz olduk. Sonuçta engel olmaya çalışmadığımız zalimin zulmü, gün gelecek bizi de içine alacak. Yapılan ahlaksızlıklar bizi ve ailemizi de kuşatacaktır. Dünyada ve ahirette karşımıza çıkacaktır." dedi. (İLKHA)
