Rengi ve kokusu olmayan karbonmonoksit gazının fark edilmesinin oldukça zor olduğunu belirten Siirt Kamu Hastaneleri Hizmetleri Başkanı ve Acil Tıp Uzmanı Dr. Bişar Sezgin, bu nedenle gazın 'sessiz katil' olarak adlandırıldığını ifade etti.
Sobadan, şofbenden veya doğalgaz cihazlarından kaynaklanabilecek karbonmonoksit sızıntılarının fark edilemez olduğunu belirten Sezgin, zehirlenmelerin ölümcül olabileceğini vurguladı.
Doğalgazla çalışan ısıtıcıların bulunduğu odaların iyi havalandırılması, bacaların temizlenmesi ve karbonmonoksit dedektörlerinin kullanılması gerektiğini ifade eden Sezgin, kapalı alanlarda nargile gibi aktiviteler sırasında da zehirlenme riski olduğuna dikkat çekerek önlem almanın önemini hatırlattı.
"Karbonmonoksit sessiz katildir"
Karbonmonoksit zehirlenmelerine karşı vatandaşları uyaran Sezgin, "Sessiz katil olarak adlandırılan bu gaz, yakıtın tam yanmaması sonucunda ortaya çıkıyor. Sobadan veya şofbenden karbonmonoksit sızıntısı olduğunda, koku veya renk algısı olmaması sebebiyle insanlar genellikle durumu fark edemiyor. Bu durum ölümcül sonuçları beraberinde getirebiliyor. Karbonmonoksit zehirlenmesinin belirtileri ise baş ağrısı, baş dönmesi, mide bulantısı, kusma ve bilinç kaybıdır." dedi.
Acil durumda ne yapılmalı?
Karbonmonoksit zehirlenmesi şüphesi durumunda öncelikle ortamın hemen havalandırılması ve kişinin bu ortamdan uzaklaşması gerektiğini belirten Sezgin, "Hemen 112 Acil Sağlık Hizmetleri'ni arayarak yardım talep edilmelidir. Tedaviye hızlı başlanması çok önemlidir çünkü tedavi edilmediği takdirde zehirlenme ölümcül sonuçlara veya kalıcı sakatlıklara neden olabilir." diye belirtti.
Karbonmonoksit zehirlenmesinden korunmak için basit ama hayati kurallar
Karbonmonoksit zehirlenmesinden korunmak için dikkat edilmesi gereken birçok basit ama etkili önlem bulunduğunu belirten Dr. Sezgin, bazı kuralları şöyle sıraladı:
Sobaların yakıldığı odalar iyi havalandırılmalıdır.
Bacalar düzenli aralıklarla temizlenmeli ve açık olduğundan emin olunmalıdır.
Sobalar aşırı miktarda yakacakla doldurulmamalıdır.
Kömür sobası kullanılıyorsa gece saatlerinde sobaya fazla miktarda kömür atılmamalıdır.
Lodoslu havalarda sobanın bulunduğu odada uyunmamalı ve mümkünse gece soba yakılmamalıdır.
Doğalgaz kullanımı ve karbonmonoksit detektörünün önemi
Doğalgaz kullanımının yaygınlaşmasıyla birlikte şofbenden kaynaklanan karbonmonoksit sızıntılarının önlenmesi için de özel dikkat gerekiyor.
Dr. Sezgin, şofbenden kaynaklanabilecek risklere karşı şu uyarılarda bulundu:
"Şofbenler banyoda değil, iyi havalandırılan bir alanda ya da balkonda konumlandırılmalıdır. Bacaların düzenli bakımı yapılmalı ve menfezler kesinlikle kapatılmamalıdır. Ayrıca, karbonmonoksit dedektörlerinin evlerde bulunması hayati önem taşır. Bu cihazlar, karbonmonoksit varlığını erken dönemde tespit ederek ev halkını uyarır."
Eğlence amaçlı aktivitelerde de risk var
Karbonmonoksit zehirlenmesi sadece ısınma kaynaklı değil, eğlence amaçlı aktivitelerde de ortaya çıkabildiğine dikkat çeken Dr. Sezgin, "Kapalı bir alanda nargile veya sigara içimi gibi aktivitelerde de karbonmonoksit riski vardır. Bu tür etkinliklerin yapıldığı mekanların iyi havalandırıldığından emin olunmalı ve yoğun nargile veya sigara tüketiminden kaçınılmalıdır." dedi.
"Umarım bu yıl kötü haberlerle karşılaşmayız"
Dr. Bişar Sezgin, "Kendimizi ve sevdiklerimizi korumak bizim elimizde. Basit önlemlerle karbonmonoksit zehirlenmesinin önüne geçebiliriz. Umarım bu yıl karbonmonoksit zehirlenmesi nedeniyle kötü haberlerle karşılaşmayız." diyerek sözlerini tamamladı. (İLKHA)
