Van’da, Urartular döneminden bu yana bölgenin kültürünü yansıtan, keçi kılından yapılan yöresel ayakkabı “reşik” hem Türkiye’nin dört bir yanından hem de Avrupa’dan büyük ilgi görüyor.
Van’ın özgün motifleriyle üretilen reşikler, estetik tasarımı ve sağlığa olan katkılarıyla dikkat çekiyor. Keçi kılından üretilen bu özel ayakkabılar, koku yapmayan, terletmeyen ve mantar oluşumunu engelleyen özellikleriyle Almanya, İsviçre, Hollanda ve Avustralya gibi ülkelerde tercih ediliyor.
Van’da yaşayan 56 yaşındaki Mecit Emen, 37 yıldır sürdürdüğü ayakkabıcılık mesleğiyle unutulmaya yüz tutmuş bir geleneği yeniden canlandırıyor.
Tarihten gelen bir miras: ‘Reşik’ler
20 metrekarelik atölyesinde keçi kılını ip haline getiren Emen, koyun yününden desenlerle bu özel ayakkabılara estetik ve anlam katıyor. Sağlık açısından da birçok avantaj sunan reşikler, doğal yapısı sayesinde organik yaşamı tercih edenlerin gözdesi haline gelmiş durumda.
Emen’in müşterileri, hem ürünlerin sağlıklı yapısından hem de şık görünümünden memnuniyet duyuyor ve bu memnuniyet ağızdan ağıza yayılarak yeni siparişlere dönüşüyor.
Reşiklerin üretim hikayesini anlatan Emen, “Yaklaşık 37 yıldır ayakkabı işi yapıyorum. Ayakkabı boyacılığından reşik üretimine kadar ki süreç. Askerlikten önce çıraklıktan başladığım işi askerlikten sonra da devam ettirdim. Yaklaşık 25 yıldır yöremize has keçi kılından üretilen ayakkabıyı öğrendiğim Sündüs abladan güncelleyerek, günümüz insanının da giyebileceği bir şekilde üretimini yaptım. Üretimini yaptığım keçi kılından ayakkabıların üzerine bölgemize has motifler kullanarak, Urartu motifleri kullanarak daha da güncelleştirdim. Keçi kılının kendine has özellikleri var. Koku, ter, kaşıntı, mantar yapmıyor. Bundan dolayı organik yaşam mensubu insanlar, ürünü tercih ediyorlar.” dedi.
Van’dan Avrupa’ya uzanan yolculuk
Büyük bir emekle üretilen reşiklerin Avrupa’dan yoğun talep gördüğünü vurgulayan Emen, “Reşik’i önce Van’a sonra Türkiye’ye daha sonra da Avrupa’ya satıyorum. Ürün kendini sattırıyor. Alan insanlar bir daha talep ediyor. Müşterilerimiz il dışından istediklerinde onların giydiklerini gören arkadaşları, komşuları da sağlıklı ve güzel bir görünüme sahip olduğu için talep ediyor. Siparişler geliyor, böylelikle biz de yapıyoruz. Yaptığım ürünleri İsviçre, Avusturalya, Almanya, Hollan’da ve İngiltere’ye gönderdim. Avrupa’da en çok Almanya’ya satışım oldu. Toplu olarak da bayağı sattım.” ifadelerini kullandı.
2022 yılında Mesleki Eğitim Merkezleri (MESEM) kapsamında 50 öğrenciye reşik yapımını öğreten Emen, bu kadim mesleği gelecek kuşaklara aktarmak için çalışmalarını sürdürüyor. Van Valiliği tarafından tahsis edilen Bedesten Çarşısı’nda reşik üretimi yapan Emen, “2022 yılında MESEM kapsamında işletmeme öğrenci olarak aldığım yaklaşık 50 öğrencimi yetiştirdim. Onlara reşik yapımını öğrettim. Bu reşik yapımını ürettiğim noktadan şimdi Valilik tarafından Bedesten Çarşısı’nda bana verilen işyerinde bu işi daha güzel bir şekilde yapıp dışardan gelen insanların da reşikle buluşmasını sağlayacağım. Aynı zamanda yaptığım deri ürünleri için de bu işletmemde pazar imkanı bulacağım.” diye konuştu. (İLKHA)
