Felsefenin en büyük kuramlarının ortaya çıktığı,en büyük felsefecilerin doğduğu,fikirlerini insanlığa ulaştırdığı toprakların üstünde bin yıldır yașıyor olmamıza rağmen ne felsefe ile ilgiliyiz,ne de önem veriyoruz.
Oysa felsefe tüm bilimlerin anasıdır.Felsefe insana ne kazandırır? İnsanın hakikati anlama,bilme ihtiyacını karșılar. Eleștirisel bir bakıș kazandırır.Felsefe,insanı insan olma bilincine ulaştırır. Sistemi ön yargısız,doğru ve saygı duyarak düșünmeyi öğretir.Evreni,varoluș sebeplerini,analitik düșünemyi kazandırır.Felsefe insana ne kazandırır sorusunun cevaparını yazmaya devam edersem sayfalarca yaza bilirim. Ama ben bunun yerine eksiklerimizi görme,bu konuya dikkat çekme anlamında bir giriș yaparak,bundan sonra bu konuya daha itinalı bakmak için,böyle bir giriș yaptım.
Bundan 2500 yıl önce yașamıș Thrasymacus dediği gibi,“bilinçlenmiş bireylerin sayısı artıkça,toplum daha bilinçli algılayıp,düșünüp,daha bilinçli davranmaya bașlar.“ Thrasymacus, sosyal düzenin doğası hakkında șunu söyler:“En güçlü kișiler sosyal düzeni belirleyen kișilerdir.Sosyal düzeni belirleyen bu güçlü kișiler,genellikle toplumun çıkarını düșünen insanlar değillerdir“ Bu fikirleri okurken,yașadıklarımızı,ülkede,özellikle de son yıllarda derin yaralar alan Adalet aklımıza geliyor.Adaletin ișleyiși,kișiye göre verilen kararlar,masumiyet karinesinin yok sayılması gibi bir çok sorunu aklımıza getiriyor.
Bu konu hakkında da Thrasymacus;“Adalet dediğimiz,güçlü olanın menfaatinden başka bir șey değildir.Yani güçlü olan,adaletin ne olduğunu belirler demektir“ „Güçsüzler kural yapacak güçleri olmadığı için kendi çıkarlarını koruyacak olanağı bulamazlar“Bundan 2500 yıl önce bunlar söylenirken,biz bunun ne kadar farkındayız? Bunun farkında olabilmenin ilk koșulu,insanın kendini tanıyor olmasıdır.Biz kendimizi ne kadar tanıyoruz? Biz kendimizi bilinçlendirmek için ne yapıyoruz? Bilinçlenmiș, sorgulayan, irdeleyen insanların sayısı çoğaldıkça,toplum daha bilinçli algılayıp,düșünüp,daha bilinçli davranmaya bașlar.
Seçimleri daha da kaliteli olur.Böylelikle,bireyin bilinci donanınca, zenginleşince,onun algılaması değișir.Bireyin bilincinin donatılmasının onun algılamasını değiștireceğini,bireyin algılamasının değismesinin onun düșünüșünü değiștireceğini,bireyin düșüncesinin değișmesi de onun eylemini değiștirecektir.Bu bilinçli değișim,bizim,evde, okulda,iș yerimizde vereceğimiz daha sağlıklı kararlar almamızı sağlar. Felsefe,bizlerin doğru kararlar vermemizi,nerede olmamız gerektiğini,kiminle olmamız gerektiğini,nasıl bir aile kuracağımızı,nasıl bir iște mutlu ve bașarılı olacağımızı,nasıl çocuk yetiștireceğimizi,nasıl bir ülkede özgür ve mutlu yașaya bileceğimizi,kısacası kendi seçimlerimizi doğru yapacağımızın bilincini öğretir.Yani seçim ile özgürlük arasında bir matematiksel bağ vardır.Ne kadar seçeneğim var ise,o kadar özgürüm demektir. Ne kadar özgür olursak kendi seçimlerimizde ve kararlarımızda sorumluluk alırız.Șimdi bizi yönetenleri eleștirirken,onların uygulamalarını beğenmiyorsak,aynanın karșısına geçme zamanı.Biz kimiz? Kendimizi ne kadar tanıyoruz? Ne kadar bilinçliyiz? Kararlarımızı alırken bizi etkileyen dıș etkenler nelerdir? Sorular sorular… Sorulara bilinçli,akıllı,mantıklı cevapları kendimize verebiliyor muyuz? İște tam burada felsefe giriyor.Seçimlerimizi doğru yapacak kadar bilinçli miyiz? Bilinçli bir șekilde seçimde oy kullandık mı? Seçimde oy verdiğimiz kișinin hangi,davranıșı,söylemi,politikası,programı bizi etkiledi? Özellikle demokrasinin olmazsa olmazlarından biri olan sandığa giderek,tüm sorumluluğumuzu yerine getirmiș mi oluyoruz? Elbette değil.Bilinçli olup,sorumluluk almalıyız.Özgürlüğümüzün bilinciyle sorumluluk almalıyız. Son zamanlarda ülkemizi 22 yıldır yönetenleri eleștiren sayısı gün geçtikçe arttığını görüyoruz.Bu eleștirlere baktığımızda,kișinin kendi özgürlük alanının kısıtlandığını,ekonomik anlamda gittikçe zorlandığını,adalet ile sorunların ucunun kendisine kadar uzandığını görüyoruz.Yani düne kadar „bana değmeyen yılan bin yașasın“dan,“bu kadar da olmaz“a dönüșen,düne kadar iktidarın șak șakçılarının șimdi üzülen,ağlayan hatta isyan edenler olduğunu görmekten sıkıldım.Oysa bilinçli,kendi kararlarını kendisi alabilen,girdiği toplumda bir farkındalık olușturan kișinin kesinlikle yukarıda sık sık sorduğumuz sorulara verebilecek, mantıklı cevapları her zaman vardır.Sorumluluklarının bilincinde ve kendi içlerindeki özgürlüğün farkındadırlar.Kuyruğumuza basıldığında ağlamamak için,her gelene ağam pașam diyerek zamanın ve yöneticilerin sundukları ballı böreklerden yararlanırken sesleri çıkmayanların, zorluğu gördüklerinde ki hayıflanmaları cok kızdırıyor beni.Bu topraklarda siyaset yapanların kiminin,ezan,bayrak,toprak,diğer bir kısmının,din, iman, mezhep,bir kısmının etnisitenin gözünü çıkarır șekilde tekçi zihniyeti,diğer yanda Cumhuriyet Atatürk üzerindeki siyaset yapmaları,son 30 yıldır tüm değerlerdeki geriye gidişin en büyük nedenleridir.
Bu bilinç ulaşamamanın büyük nedenlerinden en büyüğü, okumayan, araștırmayan, sorgulamayan, sorumluluk alamayan bilinçsizliğin neticesidir.Bizim ülkemizde felsefe dersleri okullarda geçen yıl kaldırılıp,1594 felsefe dersi öğretmeni de ihtiyaç fazlası ilan edildi.Sonra da Türkiye Yüzyılı * adlı yeni olduğu söylenen müfredat programı uygulanmaya konuldu. Felsefenin bir bilim dalı olduğu bilincinden uzak bu „komik“ eğitim sistemi ile bu topraklarda bilinçli insan yetișme sansı olabilir mi? En azından o topraklarda 2000 yıl önce geçmiș dünyaya malolmuș felsefecileri okumuyorsanız,yetișmiș az sayıfaki felsefecilerimizden en az birinin bir kitabını okuyun. Ne olur daha derin yașayalım.Daha bilinçlenip öyle çocuklar yetiștirelim.Çıkarları düșünürken,önce yașadığımız ülkenin,sonra insanlığın faydasına olabilecek kararların altına imza atmaya çalıșalım.Bu dilek ve duygularla,yeni yılın daha doğru bilinçli kararlar aldığımız, soru sormaktan,araștırmak,eleștirmekten çekinmeden doğru kararlar vereceğimiz bir yıl olmasını dilerim. Sevgi ve selamlarımla
Mehmet YILDIZ Almanya yazar_birbey
