YEKA ile 20 yılda 8 milyar dolarlık bir doğal gaz ithalatının önüne geçilecek

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı tarafından düzenlenen Yenilenebilir Enerji Kaynak Alanı (YEKA) yarışması sonuçlandı. Edirne, Kırklareli ve Sivas’ta bin 200 megavatlık 5 YEKA yarışması yapıldı.

Yarışma sonuçlarını değerlendiren Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, yeni YEKA modeli ile gerçekleştirilen yarışmanın Türkiye'nin enerji sektörüne, Türkiye'nin ekonomisine ve büyümesine olan güveni göstermesi açısından önemli olduğuna işaret etti.

Bakan Bayraktar, bin 200 megavatlık kapasiteye 18 kat talep geldiğini ve yarışmaların çok rekabetçi bir ortamda gerçekleştirildiğini vurgulayarak “2 milyon hanenin elektrik ihtiyacını bu rüzgâr santrallerinden karşılayacağız. Önümüzdeki 20 yılı düşünürseniz yaklaşık 8 milyar dolarlık doğal gaz ithalatının önüne geçmiş olacağız.” dedi.

Rüzgâr enerjisi santrallerine yönelik olarak YEKA RES-2024 Yarışmaları, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’nda yapıldı. Yarışmalar sonucunda 3 ildeki 5 YEKA’da toplam bin 200 MWe gücündeki bağlantı kapasitesinin tahsisi gerçekleştirildi. Sosyal medyadan canlı olarak yayınlanan yarışmalar sonucunda toplamda 1,2 milyar dolarlık yatırımın önü açıldı.

100 başvuru geldi

Yarışmalara, Türk Ticaret Kanunu’na göre anonim ya da limited şirket olarak kurulmuş tüzel kişiler ve sermaye şirketi statüsüne sahip yabancı şirketler katıldı. Başvurular, 21 Ocak 2025 tarihinde alınırken 40 farklı şirketten toplam 100 başvuru geldi.

20 yılı kapsıyor

Yarışmayı kazanan şirketler, sözleşme imza tarihinden itibaren ürettikleri elektriği 72 ay süre ile serbest piyasada satabilecek. Daha sonra 20 yıl süreyle üretilen elektrik belirlenen fiyattan iletim sistemine verilecek.

Bakandan açıklama

Bakan Bayraktar, yarışmalar sonrasında basın mensuplarına açıklamalarda bulundu. Yarışmaların Türkiye'nin enerji sektörüne, Türkiye'nin ekonomisine ve büyümesine olan güveni göstermesi açısından fevkalade önemli olduğunu ifade eden Bayraktar, artan enerji talebini karşılama noktasında yenilenebilir enerjinin önemine değindi.

120 bin megavat hedefi

Bayraktar, Türkiye'deki tüm hane halkının elektirk ihtiyacının rüzgâr ve güneş santrallerinden karşılandığını ifade ederek bu santrallerde kullanılan ekipmanların da yerlileştirilmesine büyük önem verdiklerini anlattı. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Bakü’de düzenlenen Birleşmiş Milletler İklim Zirvesi'nde Türkiye’nin 2035’de yenilenebilir enerji hedeflerine açıkladığını anımsatan Bayraktar, “Rüzgâr ve güneşte bugün 33 bin megavat olan kurulu gücümüzü 120 bin megavata çıkarmayı hedefliyoruz.” dedi.

Büyük rekabet

Bu amaçla YEKA’da yeni bir modele geçtiklerini kaydeden Bayraktar, “Bu modelde yatırımcıların belli bir taban fiyatta yarışmanın bitirilmesi, ondan sonra hala rekabet varsa YEKDEM’e ödenecek katkı bedelleri üzerinden yarışmanın devamını öngörmüştük. Bu çerçevede yarışmaların büyük bir rekabet içerisinde gerçekleştiğini söyleyebilirim.” diye konuştu.

120 milyon dolarlık katkı payı

Bayraktar, bin 200 megavatlık kapasiteye 40 firmadan 18 kat talep geldiğini aktararak “Megavat başına 120 milyon dolarlık bir katkı payını sözleşmenin imzasına müteakip bir ay içerisinde YEKDEM mekanizmasına, devlete ödeyecekler. Bu ihalenin rekabetçi olmasından dolayı çok büyük bir memnuniyet duyuyoruz. Tüm katılan firmaları tebrik ediyorum. Alan firmalardan beklentimiz bir an önce bu yatırımların hayata geçmesi. Zaten bu projeler büyük oranda izinleri alınmış, çevresel etki değerlendirmesi yapılmış projeler. En kısa zamanda bu projelerin hayata geçeceğine de inanıyorum.” dedi.

Yarı fiyatına alacağız

Yeni YEKA modelinde, ilk 6 yıl boyunca proje devreye girdikten sonra piyasaya satış imkânı bulunduğunu ifade eden Bayraktar, “Ondan sonraki 20 yılda burada oluşan 3 buçuk dolar sent kilovat saat bedeliyle elektriğin satışı söz konusu. Dolayısıyla biz 20 yıl boyunca şu andaki piyasa fiyatının neredeyse yarısı fiyatına bu elektriği daha ucuz bir şekilde alacağız ve bu ucuz enerjiyi vatandaşlarımıza yansıtmış olacağız.” ifadelerini kullandı.

Doğal gaz ithalatını önleyecek

Bayraktar, yarışmaya konu RES’lerde 4 buçuk milyar kilovatsaat elektrik üretileceğini ve 2 milyon hanenin elektrik ihtiyacının buralardan karşılayacağını kaydederek “Yenilenebilir enerji olduğu için bir ithalat söz konusu değil. Bu anlamda 800 milyon metreküplük doğal gaz ithalatını önlemiş olacağız. Bugünkü rakamlarla neredeyse her yıl 400 milyon dolar, önümüzdeki 20 yılı düşünürseniz, yaklaşık 8 milyar dolarlık bir doğal gaz ithalatının önüne geçmiş olacağız. 1,2 milyar dolarlık bir yatırım Türkiye'de.” değerlendirmesini yaptı.  (İLKHA)